ψυχιατρικά φάρμακα

Ψυχιατρικά Φάρμακα

Ορισμένα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως η μέτρια και σοβαρή κατάθλιψη, ορισμένες διαταραχές άγχους, η διπολική διαταραχή, οι ψυχώσεις, κα. απαιτούν φαρμακευτική θεραπεία λόγω της βιολογικής τους βάσης. Τα φάρμακα μπορούν να αποκαταστήσουν τις χημικές ανισορροπίες στον εγκέφαλο, οι οποίες δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν επαρκώς μόνο με ψυχοθεραπεία ή άλλες εναλλακτικές προσεγγίσεις. 
 
Ο συνδυασμός φαρμακευτικής αγωγής και ψυχοθεραπείας είναι συχνά η πιο αποτελεσματική προσέγγιση για πολλές ψυχικές διαταραχές. Η φαρμακευτική αγωγή προσφέρει άμεση ανακούφιση από τα συμπτώματα, με ασφάλεια, επιτρέποντας στους ασθενείς να αναρρώσουν, να λειτουργούν καθημερινά και να επωφελούνται πιο αποτελεσματικά από τις ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις.

Σεροτονινεργικοί Εκλεκτικοί Αναστολείς Επαναπρόσληψης (SSRIs)

Τα SSRIs αυξάνουν τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, μια χημική ουσία που βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει το άγχος.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη (συχνά χρησιμοποιείται για την κατάθλιψη που συνοδεύει τη σχιζοφρένεια)

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Ναυτία (20-30%)
  2. Διάρροια (10-15%)
  3. Ξηροστομία (10-15%)
  4. Ζάλη (10-15%)
  5. Σεξουαλική δυσλειτουργία (5-10%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (15-25%)
    2. Υπνηλία (10-20%)
    3. Αϋπνία (10-15%)
    4. Αυξημένη εφίδρωση (10-15%)
    5. Ξηροστομία (10-15%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Διαταραχές Άγχους, PTSD

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-30%)
    2. Υπνηλία (15-20%)
    3. Σεξουαλική δυσλειτουργία (10-20%)
    4. Ξηροστομία (10-15%)
    5. Δυσκοιλιότητα (10-15%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Διαταραχές Άγχους, PTSD, OCD

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Ναυτία (20-30%)
  2. Αϋπνία (15-20%)
  3. Σεξουαλική δυσλειτουργία (10-20%)
  4. Κεφαλαλγία (10-15%)
  5. Ζάλη (10-15%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Διαταραχές Άγχους

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-25%)
    2. Υπνηλία (10-20%)
    3. Ξηροστομία (10-15%)
    4. Αυξημένη εφίδρωση (10-15%)
    5. Σεξουαλική δυσλειτουργία (10-15%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, OCD, Διαταραχές Άγχους

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-30%)
    2. Αϋπνία (10-20%)
    3. Απώλεια όρεξης (10-15%)
    4. Ζάλη (10-15%)
    5. Σεξουαλική δυσλειτουργία (10-15%)

Διπλοί Αναστολείς Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης και Νορεπινεφρίνης (SNRIs)

Τα SNRIs αυξάνουν τα επίπεδα της σεροτονίνης και της νορεπινεφρίνης, χημικών ουσιών που βοηθούν στη βελτίωση της διάθεσης και της ενέργειας, αλλά και στη ρύθμιση του άγχους.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Διαταραχή Γενικευμένου Άγχους, Κοινωνική Φοβία

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-35%)
    2. Ξηροστομία (15-20%)
    3. Υπερίδρωση (15-20%)
    4. Υπέρταση (5-10%)
    5. Ζάλη (10-15%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Ινομυαλγία

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-30%)
    2. Ζάλη (10-15%)
    3. Υπέρταση (5-10%)
    4. Ξηροστομία (10-15%)
    5. Υπερίδρωση (10-15%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (15-25%)
    2. Ξηροστομία (10-20%)
    3. Υπνηλία (10-15%)
    4. Ζάλη (10-15%)
    5. Θολή όραση (5-10%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή, Νευροπαθητικός Πόνος

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-30%)
    2. Ξηροστομία (10-20%)
    3. Υπνηλία (10-15%)
    4. Κεφαλαλγία (10-15%)
    5. Ζάλη (10-15%)

Αζαπιρίνες (τετρακυκλικά αντικαταθλιπτικά) ή Άτυπα Αντικαταθλιπτικά (NaSSA)

Τα NaSSA (Νοραδρενεργικά και εκλεκτικά Σεροτονινεργικό Αντικαταθλιπτικά) αυξάνουν τα επίπεδα της νοραδρεναλίνης και της σεροτονίνης, χημικών ουσιών που βοηθούν στη βελτίωση της διάθεσης και της όρεξης, ενώ επίσης μειώνουν την αϋπνία και την αγχώδη ανησυχία.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη (συχνά χρησιμοποιείται για την κατάθλιψη που συνοδεύει τη σχιζοφρένεια)

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Ναυτία (20-30%)
  2. Διάρροια (10-15%)
  3. Ξηροστομία (10-15%)
  4. Ζάλη (10-15%)
  5. Σεξουαλική δυσλειτουργία (5-10%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Αϋπνία

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Αύξηση βάρους (10-20%)
  2. Υπνηλία (20-30%)
  3. Ξηροστομία (10-20%)
  4. Ζάλη (10-15%)
  5. Αυξημένη όρεξη (10-15%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Αϋπνία

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Υπνηλία (30-40%)
  2. Ξηροστομία (15-25%)
  3. Ζάλη (10-20%)
  4. Ορθοστατική υπόταση (5-15%)
  5. Ναυτία (10-15%)

Αναστολείς Μονοαμινικής Οξειδάσης (MAOIs)

Τα MAOIs μπλοκάρουν τη δράση ενός ενζύμου που καταστρέφει τη σεροτονίνη, τη νορεπινεφρίνη και τη ντοπαμίνη, οδηγώντας σε αύξηση των επιπέδων τους και βελτιώνοντας τη διάθεση.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Κοινωνική Φοβία

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Αϋπνία (10-20%)
    2. Ναυτία (10-15%)
    3. Ξηροστομία (10-15%)
    4. Ζάλη (10-15%)
    5. Κεφαλαλγία (5-10%)

Ενδείξεις: Πάρκινσον, Ανθεκτική Κατάθλιψη

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Κεφαλαλγία (10-20%)
    2. Ναυτία (10-20%)
    3. Αϋπνία (10-15%)
    4. Ζάλη (10-15%)
    5. Ορθοστατική υπόταση (5-10%)
  • Ενδείξεις: Ανθεκτική Κατάθλιψη, Άτυπη Κατάθλιψη
  • Συχνές Παρενέργειες:
    1. Ορθοστατική υπόταση (15-30%)
    2. Αύξηση βάρους (10-25%)
    3. Σεξουαλική δυσλειτουργία (10-20%)
    4. Αϋπνία (10-15%)
    5. Οιδήματα (5-10%)

Τρικυκλικά Αντικαταθλιπτικά (TCAs)

Τα TCAs αυξάνουν τα επίπεδα της νοραδρεναλίνης και της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, νευροδιαβιβαστών που βοηθούν στη βελτίωση της διάθεσης και στη μείωση του άγχους. Χρησιμοποιούνται κυρίως για τη θεραπεία της κατάθλιψης, αλλά μπορούν επίσης να είναι αποτελεσματικά σε άλλες ψυχιατρικές και νευρολογικές διαταραχές, όπως ο χρόνιος πόνος.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Νευροπαθητικός πόνος

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Υπνηλία (30-40%)
  2. Ξηροστομία (20-30%)
  3. Θολή όραση (10-20%)
  4. Δυσκοιλιότητα (15-25%)
  5. Αύξηση βάρους (10-20%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Νυχτερινή ενούρηση

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Ξηροστομία (20-30%)
  2. Ζάλη (10-20%)
  3. Θολή όραση (10-20%)
  4. Δυσκοιλιότητα (15-25%)
  5. Αύξηση βάρους (10-20%)

Ενδείξεις: Κατάθλιψη, Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Υπνηλία (20-30%)
  2. Ξηροστομία (20-30%)
  3. Ζάλη (10-20%)
  4. Δυσκοιλιότητα (15-25%)
  5. Αύξηση βάρους (10-20%)

Αντιψυχωσικά 2ης Γενιάς (άτυπα αντιψυχωσικά)

Τα άτυπα αντιψυχωσικά ρυθμίζουν τη ντοπαμίνη και τη σεροτονίνη στον εγκέφαλο, βοηθώντας στη μείωση των ψυχωτικών συμπτωμάτων, σταθεροποιώντας τη διάθεση και βελτιώνοντας τη σωματοποίηση του άγχους.

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, Διπολική Διαταραχή, Αυτισμός, Κατάθλιψη

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ανησυχία (10-20%)
    2. Αϋπνία (10-15%)
    3. Υπνηλία (10-15%)
    4. Δυσκοιλιότητα (10-15%)
    5. Ζάλη (5-10%)

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, Διπολική Διαταραχή

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Υπνηλία (10-20%)
    2. Ζάλη (10-15%)
    3. Ναυτία (10-15%)
    4. Κεφαλαλγία (10-15%)
    5. Δυσκοιλιότητα (5-10%)

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, Διπολική Διαταραχή, Κατάθλιψη

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Υπνηλία (20-30%)
    2. Αύξηση βάρους (20-30%)
    3. Ξηροστομία (10-15%)
    4. Ζάλη (10-15%)
    5. Δυσκοιλιότητα (10-15%)

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, Διπολική Διαταραχή

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Αύξηση βάρους (30-40%)
    2. Υπνηλία (20-30%)
    3. Υπερίδρωση (10-20%)
    4. Δυσλιπιδαιμία (10-20%)
    5. Ξηροστομία (10-15%)

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, Διπολική Διαταραχή, Αυτισμός

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Αύξηση βάρους (15-30%)
    2. Υπνηλία (10-20%)
    3. Εξωπυραμιδικά συμπτώματα (10-20%)
    4. Υπεριδρωσία (10-15%)
    5. Δυσλιπιδαιμία (10-15%)

Νέα Φάρμακα για τις Ψυχώχεις

Αναστολείς του μεταφορέα γλυκίνης τύπου 1 (GlyT1)(Bitopertin και Sarcosine):

Αυτά τα φάρμακα αυξάνουν τα επίπεδα της γλυκίνης στον εγκέφαλο. Η γλυκίνη βοηθά στην καλύτερη λειτουργία ενός νευροδιαβιβαστή που ονομάζεται γλουταμινικό, ο οποίος είναι σημαντικός για την καλή ψυχική λειτουργία και τη μείωση των συμπτωμάτων της ψύχωσης.

Αγωνιστές μουσκαρινικών υποδοχέων M1/M4 Υποδοχείς (Xanomeline και Xanomeline-Trospium):

Αυτά τα φάρμακα στοχεύουν ειδικούς υποδοχείς στον εγκέφαλο που ονομάζονται μουσκαρινικοί υποδοχείς. Βοηθούν στη ρύθμιση της νευροδιαβίβασης, βελτιώνοντας τη σκέψη, τη μνήμη και μειώνοντας τα ψυχωσικά συμπτώματα όπως οι ψευδαισθήσεις και οι παραληρητικές ιδέες.

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, ιδιαίτερα τα αρνητικά συμπτώματα.

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-30%)
    2. Κεφαλαλγία (15-20%)
    3. Αϋπνία (10-15%)
    4. Δυσκοιλιότητα (10-15%)
    5. Κόπωση (10-15%)

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, συμπεριλαμβανομένων των θετικών και αρνητικών συμπτωμάτων.

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ξηροστομία (20-25%)
    2. Ναυτία (20-25%)
    3. Δυσκοιλιότητα (15-20%)
    4. Κεφαλαλγία (10-15%)
    5. Δυσπεψία (10-15%)

Ενδείξεις: Συμπληρωματική θεραπεία στη σχιζοφρένεια.

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (15-20%)
    2. Διάρροια (10-15%)
    3. Ζάλη (10-15%)
    4. Υπνηλία (10-15%)
    5. Αϋπνία (10-15%)

Ενδείξεις: Σχιζοφρένεια, ιδιαίτερα τα αρνητικά και γνωστικά συμπτώματα.

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ναυτία (20-25%)
    2. Έμετος (15-20%)
    3. Διάρροια (15-20%)
    4. Υπερίδρωση (10-15%)
    5. Κεφαλαλγία (10-15%)

Βενζοδιαζεπίνες

Οι βενζοδιαζεπίνες ενισχύουν τη δράση μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται GABA, η οποία ηρεμεί τον εγκέφαλο και μειώνει το άγχος και την ένταση. Γενικά, δεν προτείνονται για συστηματική λήψη άνω του μηνός καθώς οδηγούν σε εξάρτηση. 

Ενδείξεις: Άγχος, Καταστάσεις Πανικού

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Υπνηλία (20-30%)
  2. Ζάλη (10-20%)
  3. Αδυναμία (10-15%)
  4. Σύγχυση (10-15%)
  5. Εξάρτηση (5-10%)

Ενδείξεις: Άγχος, Μυϊκοί Σπασμοί, Σπασμοί, Καταστάσεις Πανικού

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Υπνηλία (20-30%)
    2. Ζάλη (10-20%)
    3. Αδυναμία (10-15%)
    4. Σύγχυση (10-15%)
    5. Εξάρτηση (5-10%)

Ενδείξεις: Άγχος, Αϋπνία, Καταστάσεις Πανικού

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Υπνηλία (20-30%)
    2. Ζάλη (15-20%)
    3. Αδυναμία (10-15%)
    4. Εξάρτηση (10-15%)
    5. Σύγχυση (5-10%)

Ενδείξεις: Άγχος, Σπασμοί, Καταστάσεις Πανικού

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Υπνηλία (20-30%)
    2. Ζάλη (10-20%)
    3. Αδυναμία (10-15%)
    4. Σύγχυση (10-15%)
    5. Εξάρτηση (5-10%)

Ενδείξεις: Αϋπνία

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Υπνηλία (20-30%)
    2. Ζάλη (10-20%)
    3. Αδυναμία (10-15%)
    4. Σύγχυση (10-15%)
    5. Εξάρτηση (5-10%)

Αντιεπιληπτικά/Σταθεροποιητές Διάθεσης

Αυτά τα φάρμακα ρυθμίζουν την ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο, βοηθώντας στη σταθεροποίηση της διάθεσης και την πρόληψη των επιληπτικών κρίσεων.

Ενδείξεις: Διπολική Διαταραχή, Επιληψία

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Αύξηση βάρους (20-30%)
    2. Τριχόπτωση (10-20%)
    3. Τρόμος (10-20%)
    4. Ναυτία (10-15%)
    5. Ζάλη (10-15%)

Ενδείξεις: Διπολική Διαταραχή, Επιληψία

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Ζάλη (10-20%)
  2. Ναυτία (10-15%)
  3. Διπλωπία (10-15%)
  4. Αταξία (5-10%)
  5. Υπνηλία (5-10%)
    1.  
    2.  

Ενδείξεις: Διπολική Διαταραχή, Επιληψία

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Εξάνθημα (10-20%)
    2. Κεφαλαλγία (10-20%)
    3. Ναυτία (10-15%)
    4. Ζάλη (10-15%)
    5. Διπλωπία (5-10%)

Ενδείξεις: Διπολική Διαταραχή

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Τρόμος (20-30%)
    2. Αύξηση βάρους (10-20%)
    3. Πολυουρία (10-20%)
    4. Υποθυρεοειδισμός (5-10%)
    5. Ναυτία (5-10%)

Ενδείξεις: Επιληψία, Διπολική Διαταραχή

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Ζάλη (10-15%)
    2. Κόπωση (10-15%)
    3. Ναυτία (10-15%)
    4. Απώλεια βάρους (5-10%)
    5. Διπλωπία (5-10%)

Ψυχοδιεγερτικά

Τα ψυχοδιεγερτικά αυξάνουν τα επίπεδα ντοπαμίνης και νορεπινεφρίνης, βελτιώνοντας την προσοχή, την εστίαση και την ενέργεια.

Ενδείξεις: ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας)

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Απώλεια όρεξης (20-30%)
  2. Αϋπνία (15-25%)
  3. Κεφαλαλγία (10-20%)
  4. Ζάλη (10-15%)
  5. Νευρικότητα (10-15%)

Ενδείξεις: ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας)

Συχνές Παρενέργειες:

    1. Απώλεια όρεξης (20-30%)
    2. Αϋπνία (15-25%)
    3. Κεφαλαλγία (10-20%)
    4. Ζάλη (10-15%)
    5. Νευρικότητα (10-15%)

Ενδείξεις: Ναρκοληψία, Υπνική Άπνοια

Συχνές Παρενέργειες:

  1. Αϋπνία (10-20%)
  2. Κεφαλαλγία (10-20%)
  3. Ναυτία (10-15%)
  4. Νευρικότητα (10-15%)
  5. Ζάλη (5-10%)

Συνδυαστική Χρήση Φαρμάκων

Η συνδυαστική χρήση φαρμάκων στην ψυχιατρική θεραπεία είναι μια συνηθισμένη και αποτελεσματική πρακτική. Ακολουθούν παραδείγματα συχνών συνδυασμών.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη με Σχιζοφρένεια ή Διπολική Διαταραχή.

Χρήση: Η σερτραλίνη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της κατάθλιψης και των διαταραχών άγχους, ενώ η κουετιαπίνη για τη σταθεροποίηση της διάθεσης και τη μείωση των ψυχωτικών συμπτωμάτων.

Ενδείξεις: Διαταραχή Πανικού, άλλες Διαταραχές Άγχους, Σωματόμορφη Δυσλειτουργία Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος, Ανθεκτική Κατάθλιψη.

Χρήση: Η αριπιπραζόλη μειώνει τα σωματικά συμπτώματα και ενισχύει την αντικαταθλιπτική δράση της βενλαφαξίνης, η οποία αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη με Διπολική Διαταραχή.

Χρήση: Η φλουοξετίνη αντιμετωπίζει την κατάθλιψη, ενώ η λαμοτριγίνη σταθεροποιεί τη διάθεση και προλαμβάνει τις μανιακές και καταθλιπτικές φάσεις.

Ενδείξεις: Διαταραχές Άγχους, Σωματόμορφη Δυσλειτουργία Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος, Ανθεκτική Κατάθλιψη.

Χρήση: Η βενλαφαξίνη ενισχύει τα επίπεδα σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης, ενώ η ρισπεριδόνη μειώνει τα ψυχωτικά συμπτώματα και ενισχύει την αντικαταθλιπτική δράση.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη με Διπολική Διαταραχή.

Χρήση: Η εσιταλοπράμη χρησιμοποιείται για την κατάθλιψη και τις διαταραχές άγχους, ενώ το βαλπροϊκό νάτριο σταθεροποιεί τη διάθεση.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη με Διαταραχή Άγχους.

Χρήση: Η ντουλοξετίνη ενισχύει τα επίπεδα σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης, ενώ η αλπραζολάμη μειώνει το άγχος και τις κρίσεις πανικού.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη με Διαταραχή Πανικού.

Χρήση: Η σιταλοπράμη θεραπεύει την κατάθλιψη και τις διαταραχές άγχους, ενώ η κλοναζεπάμη μειώνει τις κρίσεις πανικού και το άγχος.

Ενδείξεις: Διπολική Διαταραχή.

Χρήση: Η ολανζαπίνη αντιμετωπίζει τα ψυχωτικά συμπτώματα και σταθεροποιεί τη διάθεση, ενώ το λίθιο είναι σταθεροποιητής διάθεσης και προλαμβάνει τις μανιακές και καταθλιπτικές φάσεις.

Ενδείξεις: Κατάθλιψη με Κόπωση και Υπνική Άπνοια.

Χρήση: Η παροξετίνη θεραπεύει την κατάθλιψη και τις διαταραχές άγχους, ενώ η μοδαφινίλη ενισχύει την εγρήγορση και μειώνει την υπνηλία.

Ενδείξεις: Διπολική Διαταραχή με Επεισόδια Υπερφαγίας.

Χρήση: Η κουετιαπίνη σταθεροποιεί τη διάθεση και αντιμετωπίζει τα ψυχωτικά συμπτώματα, ενώ η τοπιραμάτη βοηθά στη μείωση του βάρους και προλαμβάνει τις μανιακές και καταθλιπτικές φάσεις.

MENTAL HEALTH INSIGHT

Εγγραφείτε στο 15ήμερο ενημερωτικό δελτίο μας με τα τελευταία νέα για την ψυχική υγεία! Βιολογία, ψυχοθεραπεία, παιδική ψυχολογία και διατροφή, με πρακτικές συμβουλές για μεγαλύτερη ευεξία.

Cure of Mind