Χρήση κάνναβης: Μια πύλη στις κρίσεις πανικού και την οξεία ψύχωση

Η κάνναβη, ένα φυτό που χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια για τις ψυχοδραστικές και θεραπευτικές του ιδιότητες, προκαλεί έντονη συζήτηση στην επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία. Ενώ πολλοί υποστηρίζουν τα οφέλη της, υπάρχουν ανησυχίες για τις πιθανές ψυχικές επιπτώσεις της. Η παρούσα ανάλυση εστιάζει στη σχέση που έχει η χρήση κάνναβης με τις κρίσεις πανικού και την οξεία ψύχωση, εξετάζοντας τα επιστημονικά δεδομένα και τις κλινικές παρατηρήσεις, σε συνέχεια ενός προηγούμενου άρθρου μου.

Χρήση κάνναβης και ψυχική υγεία

Η χρήση κάνναβης έχει συνδεθεί με ποικίλες ψυχικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των κρίσεων πανικού και της οξείας ψύχωσης. Οι ψυχοδραστικές ουσίες που περιέχει, όπως η τετραϋδροκανναβινόλη (THC), αλληλεπιδρούν με τους υποδοχείς του εγκεφάλου, επηρεάζοντας τη νευροχημεία και τις λειτουργίες του. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν ψυχιατρικές καταστάσεις, ιδιαίτερα σε άτομα με προδιάθεση.

Επιπλέον, η κάνναβη μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα σε εκείνους που ήδη πάσχουν από ψυχιατρικές διαταραχές. Οι χρήστες συχνά αναφέρουν αυξημένα επίπεδα άγχους, παρανοϊκές σκέψεις και διαταραχές στη διάθεση. Τέτοια συμπτώματα μπορεί να οδηγήσουν σε κρίσεις πανικού ή ακόμη και σε ψυχωτικά επεισόδια, ιδιαίτερα όταν η χρήση είναι συχνή και σε μεγάλες ποσότητες.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι επιπτώσεις της κάνναβης στην ψυχική υγεία δεν είναι ίδιες για όλους. Παράγοντες όπως η γενετική προδιάθεση, η ηλικία έναρξης της χρήσης και η ποσότητα της κατανάλωσης παίζουν σημαντικό ρόλο. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να είναι πιο ευάλωτα στις αρνητικές επιπτώσεις, ενώ άλλοι μπορεί να μην αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα.

Η έλλειψη ενημέρωσης και η λανθασμένη αντίληψη για την ασφάλεια της κάνναβης οδηγεί δυστυχώς σε αυξημένη χρήση, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων.

Κρίσεις πανικού και κάνναβη

Οι κρίσεις πανικού είναι ξαφνικά επεισόδια έντονου φόβου που συνοδεύονται από σωματικά συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση και δύσπνοια. Η χρήση κάνναβης μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τέτοια επεισόδια, λόγω της επίδρασης της THC στο νευρικό σύστημα. Η THC μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία στο άγχος, επάγοντας υπερδραστηριότητα του εγκεφάλου.

Επιπλέον, η κάνναβη μπορεί να επηρεάσει την αντίληψη του χρόνου και του χώρου, δημιουργώντας αισθήματα αποπροσωποποίησης και αποπραγματοποίησης. Οι διαταραχές στην αντίληψη μπορεί να εντείνουν το άγχος και να πυροδοτήσουν κρίσεις πανικού. Οι χρήστες συχνά αναφέρουν αισθήματα απώλειας ελέγχου και έντονης ανησυχίας, τα οποία είναι χαρακτηριστικά των κρίσεων πανικού.

Η συστηματική χρήση κάνναβης μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο άγχος και αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσεις κρίσεων πανικού, ακόμα και χωρίς προηγούμενο ιστορικό. Η εξάρτηση από την ουσία επιδεινώνει την κατάσταση, καθώς η διακοπή της χρήσης προκαλεί συμπτώματα στέρησης που ανήκουν στο ίδιο φάσμα, όπως έντονο άγχος και πανικό. Αυτό εγκλωβίζει αρκετούς σε έναν φαύλο κύκλο όπου η χρήση κάνναβης και οι κρίσεις πανικού αλληλοτροφοδοτούνται.

Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι οι κρίσεις πανικού που δημιουργούνται από την κάνναβη μπορούν να αντιμετωπιστούν με κατάλληλη ψυχοθεραπεία, όπως η Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία και με φαρμακευτική αγωγή. Η έγκαιρη παρέμβαση και η υποστήριξη από ειδικούς ψυχικής υγείας μπορούν να βοηθήσουν τους χρήστες να διαχειριστούν τα συμπτώματα και να μειώσουν την εξάρτηση από την ουσία.

Οξεία ψύχωση και κάνναβη

Η οξεία ψύχωση είναι μια σοβαρή ψυχιατρική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από απώλεια επαφής με την πραγματικότητα, ψευδαισθήσεις και παραληρητικές ιδέες, όπως η σκέψη ότι κάποιος θέλει να βλάψει τον ασθενή ή ότι υπάρχει μια συνομωσία με εκείνον στο επίκεντρο.

Η χρήση κάνναβης έχει συνδεθεί με την εμφάνιση ψυχωτικών επεισοδίων, ιδιαίτερα σε ανθρώπους με προδιάθεση για ψυχιατρικές διαταραχές. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η THC προκαλεί διαταραχές στη σκέψη και την αντίληψη και με αυτό τον τρόπο πυροδοτεί τα ψυχωτικά συμπτώματα.

Σε κάθε περίπτωση, η σχέση μεταξύ κάνναβης και ψύχωσης είναι πολύπλοκη και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η ηλικία έναρξης της χρήσης, η συχνότητα και η ποσότητα της κατανάλωσης, καθώς και η γενετική προδιάθεση, έχουν σημασία. Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να αναπτύξουν ψύχωση μετά από μία και μόνη χρήση κάνναβης, ενώ άλλοι μπορεί να μην αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα ακόμη και με πολυετή χρήση.

Επιπλέον, η κάνναβη επιδεινώνει τα συμπτώματα σε ασθενείς που ήδη πάσχουν από ψυχιατρικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια. Οι χρήστες συχνά αναφέρουν αυξημένη παρανοϊκότητα, ψευδαισθήσεις και διαταραχές στη συνέχεια και στη ροή της σκέψης. Αυτά τα συμπτώματα δυνητικά προκαλούν κρίσεις ψύχωσης, ή αλλιώς νέα ψυχωσικά επεισόδια, που απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση.

Η θεραπεία της οξείας ψύχωσης που προκαλείται από την κάνναβη περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και ψυχοθεραπεία, όπως η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία. Η πλήρης αποχή από την ουσία είναι εντελώς επιβεβλημένη για την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας. Η υποστήριξη από ειδικούς και η ενημέρωση για τους κινδύνους της κάνναβης μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να αποφύγουν την επανεμφάνιση ψυχωτικών επεισοδίων.

Προληπτικά μέτρα και υποστήριξη

Η πρόληψη των ψυχικών διαταραχών που σχετίζονται με την κάνναβη απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες στην κοινωνία και στην οικογένεια με την καθοδήγηση των ειδικών ψυχικής υγείας. Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση για τους κινδύνους της κάνναβης είναι ζωτικής σημασίας, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, αν και η “μόδα” της χρήσης και η ευρύτατη εξάπλωσή της αποδεικνύονται πολύ μεγάλα εμπόδια.

Η υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους είναι επίσης κρίσιμη για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών που σχετίζονται με την κάνναβη. Η ανοιχτή επικοινωνία και η ενθάρρυνση για αναζήτηση βοήθειας μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς, και ειδικά τους νεότερους στην ηλικία, να αντιμετωπίσουν την προβληματική χρήση και να μειώσουν την εξάρτηση από την ουσία.

Η έγκαιρη παρέμβαση είναι δυνατόν να αποτρέψει την επιδείνωση των συμπτωμάτων και να προάγει την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας. Οι ειδικοί ψυχικής υγείας έχουμε καίριο ρόλο στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών που σχετίζονται με την κάνναβη. Η παροχή κατάλληλης ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να βοηθήσει τους χρήστες κάνναβης να διαχειριστούν τα συμπτώματα και να επιτύχουν μακροπρόθεσμη αποκατάσταση.

Βιβλιογραφία

Gage, S. H., Jones, H. J., Burgess, S., Bowden, J., Davey Smith, G., Zammit, S., & Munafò, M. R. (2017). Assessing causality in associations between cannabis use and schizophrenia risk: A two-sample Mendelian randomization study. Psychological Medicine, 47(5), 971-980.

Hines, L. A., Morley, K. I., Strang, J., Agrawal, A., Nelson, E. C., & Macleod, J. (2020). The association between adolescent cannabis use and anxiety: A systematic review and meta-analysis. Drug and Alcohol Dependence, 209, 107919.

Moore, T. H. M., Zammit, S., Lingford-Hughes, A., Barnes, T. R. E., Jones, P. B., Burke, M., & Lewis, G. (2007). Cannabis use and risk of psychotic or affective mental health outcomes: A systematic review. The Lancet, 370(9584), 319-328.

Marconi, A., Di Forti, M., Lewis, C. M., Murray, R. M., & Vassos, E. (2016). Meta-analysis of the association between the level of cannabis use and risk of psychosis. Schizophrenia Bulletin, 42(5), 1262-1269.

Kedzior, K. K., & Laeber, L. T. (2014). A positive association between anxiety disorders and cannabis use or cannabis use disorders in the general population–A meta-analysis of 31 studies. BMC Psychiatry, 14(1), 136.